Wielka Wieś
Giebułtów - 1919 r.

Aresztowanie opryszków. Posterunek żandarmerii w Giebułtowie zatrzymał Albina Zabiegaja, Wojciecha Motykę i Henryka Ziołko, którzy w nocy 25 września  1919 roku  obrabowali dom Stanisława Tomczyka i Wincentego Kaczmy w Smardzowicach. (Czas, 1919, nr 253)

 
Szyce - 1935 r.

Samolot zaczepił o strzechę domu. W ubiegły poniedziałek przed południem, z powodu mgły samolot wojskowy z Krakowa , lecąc nisko nad ziemią zaczepił o strzechę domu w Szycach pod Krakowem (pow. Olkuski i  spadł na pola. Pilot  i obserwator oprócz ogólnych wstrząsów i okaleczeń, poważniejszych obrażeń nie odnieśli.  Samolot uszkodzony (Głos Narodu, 11 grudnia 1935 nr 339).

 
Tomaszowice - 1863 r.

We wsi Tomaszowicach, w parafii Modlnica w obwodzie krakowskim zakończył dziś życie Teodor Daszewski z wsi Wierzbicy w Królestwie Polskiem, w skutku dziewięciu ran pchnięć bagnetem otrzymanych w utarczce pod Pieskową Skałą. Pochowanie zwłok i nabożeństwo za duszę zmarłego odprawi się w Modlnicy w piątek 13tego marca o godz. 10 z rana. (Czas, R. 16, 1863, nr 58).

 
Bębło - wydarzyło się w 1906 r.

Przez granicę. Mieszkaniec wsi Bębło, pow. olkuskiego, Jan Wardęga został zabity przez strażników pogranicznych podczas przenoszenia kontrabandy przez granicę. Ośmiu było przemytników, lecz kule trafiły tylko Wardęgę (Gazeta Kielecka 1906, R. 37, nr 68).

 
Wydarzyło się w 1908 r. w Modlnicy

[Uroczystości uczczenia powstania listopadowego]. Modlnica 1 grudnia. Piękna uroczystość odbyła się 1 grudnia w Modlnicy. Dnia 29 b. m. ku uczczeniu pamiątki powstania listopadowego urządzili ją z własnej inicjatywy włościanie  modlniccy, a dodać trzeba, że nie pierwszy to raz składa Modlnica swoim wystąpieniem dowody, czci i poszanowania pamiętnych dla nas dni. W pięknej przystrojonej sali szkolnej licznie zebrali się mieszkańcy miejscowi i z wsi okolicznych, duchowieństwo, obywatelstwo i  nauczyciele. Przewodniczący miejscowego kółka rolniczego podniósł znaczenie wieczoru i potrzebę wspólnego obchodu drogich dla każdego polaka chwil z historii polskiej. Kierownik szkoły miejscowej, p. Ignacy Fils w treściwej przemowie skreślił historię powstania listopadowego. Kierownik szkoły  w Kobylanach, p. Hodura  z przejęciem wypowiedział deklamację, po czem włościanie modlniccy odegrali znany poemat Pawilon X. W przygotowaniu przedstawienia wspomagał wykonawców p. Zygmunt Konopka, syn właściciela Modlnicy. Dalszy program wypełnił miejscowy chór. Uroczystość zakończyło przemówienie prof. Magiery, który nawiązując do odegranej przed chwilą sztuki, podniósł prawdziwy patriotyzm i bohaterstwo naszych przodków, zachęcał do uświadamiania się narodowego. Wieczorem właściciel, p. Adam Konopka, podejmował gościnnie obywatelstwo i włościan. (Czas 1908, R. 61, nr 278)

 
Wydarzyło się w 1894 r.

Parafia Biały Kościół jest to klin ziemi mający po lewej stronie sławną z piękności dolinę Ojcowa, przez którą płynie rzeczka Prądnik, a po prawej granicę cesarstwa austriackiego. Położenie jej śliczne.  Z każdego tu prawie wzgórka można zobaczyć mury Krakowa. A dalej o mil kilkanaście góry Karpaty. Lud po wsiach pięknie się ubiera; noszą  granatowe kaftany, z wyłogami czerwonemi, na wierzchu zaś sukmany białe. Na głowy kładą kapelusze, z pawiemi piórkami. A opasują się pasem kowanym. Tylko niektórzy, co już byli w Dąbrowie Górniczej, chodzą w ubiorze czarnym. To też jak się zejdą biali z czarnymi, to tak wygląda, jakby kominiarze z piekarzami, co to jedni drugich się boją: ci, żeby się nie usmolić, tamci, żeby się nie umączyć.

       Parafia chlubi się nowym kościołkiem zbudowanym przez paru laty ze składek. W południowej stronie parafii leży Wielka Wieś, a w samym klinie wieś Szyce i komora rosyjska, o dwa zaś stajenka dalej komora austriacka, z której w półtorej godziny można dojść do Krakowa.
Na północ od Białego Kościoła, ale w tejże parafii, leżą dwie wioski, ciągnące się jednym łańcuchem osad z nad rzeki Prądnika, od Ojcowa aż do granicy. Bliższa Ojcowa zowie się Czajowice. Wieś ta niebiedna, a jednak nie ma w niej ani jednej studni, tylko sadzawki po sadach. Do sadzawek tych spływają wszystkie brudy z podwórzy, z obór i chlewów, więc woda w nich brudna i obrzydliwa, a ludzie jednak biorą ją do picia i gotowania jadła. Dziwno do prawdy, że mimo to ludek tu zdrowy i czerstwy. Widać służy mu dobrze czyste tutejsze powietrze. Szczęście, że w roku zeszłym nie doszła tu cholera, bo przy takiej wodzie, trudna byłaby z nią rada.

        Druga wieś Bembło [Bębło] od strony granicy ma dwie studnie, po 60 łokci głębokie. Wodę z nich ciągną na łańcuchu na wale. Ale zasługa to nie dzisiejszych mieszkańców wioski. Nie za naszych tu czasów studnie te wykopano. Do dobrego tośmy dziś nie skorzy, ale za to jak ochoczo zaglądają tu do szynków z przemycaną okowitą, których jest pełno. Nie dziw, że młodzież zepsuta przykładem starszych, dopuszcza się wszelkich zbytków i wybryków. W niedzielę, zamiast pójść do kościoła, wyrostki i młodzieńcy stają koło drogi naprzeciw siebie i ćmią papierosy, rzucają bryłami ziemi lub kamieniami, tak, że człowiekowi przejść trudno.

       Przeszłego roku zdarzyło się, że podczas takiej zabawy spostrzegli w pobliskim sadzie jednego z gospodarzy i dajże próbować który w niego trafi. Aż wreszcie jeden trafił. Ale gdzie? Oto w samo oko, które biednemu człowiekowi zaraz wypłynęło. Ze smutkiem też muszę powiedzieć, że ludzie tu zaniedbują piękny zwyczaj pozdrawiania się po chrześcijańsku. Wchodzi ktoś do domu chrześcijańskiego, to nie pochwali Boga, tylko stawa na progu i szepce jakby sam do siebie: co słychać? Potem postąpi krok,  dwa i mówi:  Czyście se jedli śniadanie, obiad, jarzynę (bo i tak mówią) albo czyście powieczerzali? Wreszcie powie; Dzień dobry, dobre południe, dobry wieczór. I na tem koniec. A jakby ktoś ze starszych skarcił młokosa, za nie właściwe powitanie, lub za złe postępki, to zmówi się dwóch, trzech towarzyszy, wezmą kijów i okna mu wieczorem potrzaskają. Oj dobrych rózeg na takich by potrzeba. (Gazeta Kielecka 1894, R. 25, nr 1)

K. Tomczyk

 


Ciekawostki z przeszłości

Dawne wierzenia i zwyczaje

Statystyka strony

Użytkowników : 2
Artykułów : 281
Odsłon : 278055

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 7 gości